İnsanlığın korkulu rüyası kanser tüm dünyada olduğu gibi Türkiye’de de en önemli ölüm nedenleri arasında yer alıyor. Kanser riskini artıran sigara, obezite ve hareketsiz yaşam gibi faktörleri ile mücadele edilerek bazı kanser türlerinde risk azaltılabiliyor.
Son dönemlerde yaygınlığı gittikçe artan Human Papilloma Virüsü’ne (HPV) karşı geliştirilen aşıların kullanımı ile rahim ağzı kanseri ve baş boyun kanserlerinin önemli oranda önlenebileceği ortaya konuldu. Prof. Dr. Uğur Çoşkun ise HPV aşısıyla kansere karşı mücadeleyi muhabirine anlattı.
Human Papilloma Virüsü’nün 200’den fazla türü olduğuna dikkati çeken Çoşkun, HPV virüsünün 16 ve 18 numaralı türleri kanser gelişimi açısından en risklileri olduğunu söyledi. Söz konusu virüsün rahim ağzı, dudak, ağız, yutak, dil, diş eti, gırtlak, penis ve anüs kanserlerinin önemli nedeni olarak yer aldığını dile getiren Çoşkun, “Baş boyun kanserleri açısından alkol ve sigara ile birlikte bu virüsün varlığı kanser riskini oldukça artırmaktadır. 200 HPV türünden yaklaşık 30-35’i genital bölgeye yerleşmekte ve rahim ağzı, vulva, vajina, penis ve anal kansere yol açabilmektedir” dedi.
VİRÜSÜN BULAŞI ENGELLENEBİLİR
Çoşkun, söz konusu virüse karşı geliştirilen aşı sayesinde virüsün insana buluşmasının engellenebildiğini belirterek, şunları kaydetti:
“Bu aşı ile rahim ağzı kanseri yüzde 70, anal kanser yüzde 80, vajinal kanser yüzde 60, vulva kanseri yüzde 40 oranında azalırken, HPV ile ilişkili orofaringeal kanserler yüzde 90’dan fazla önlemektedir. Başlangıçta bu virüsün 2 tipine karşı geliştirilen aşı, daha sonra 4 tür ve günümüzde de 9 türe karşı koruma sağlamaktadır.”
Söz konusu aşının dokuz yaşından itibaren uygulandığını ve yaş gruplarına göre 2 ya da 3 doz uygulama yapıldığını vurgulayan Çoşkun, “Fakat son dönemlerde yapılan çalışmalarda tek doz aşı uygulamasının yukarda bahsi geçen kanserlerden korunmada benzer şekilde etkili olduğu gösterilmiştir. Bu çalışmalar ışığında ilk olarak İngiltere’ de Eylül 2023 tarihinden itibaren 25 yaşına kadar olan bireylerde rutin uygulamada tek doz aşı önerilmektedir” diye konuştu.
ERKEKLERDE AŞI YAPTIRMALI
Erişkin vatandaşlarda söz konusu aşının etkili olacağını öngördüklerini aktaran Çoşkun, “Bazı ülkelerde erkeklerde 45 yaşına, kadınlarda ise hayatın herhangi bir döneminde bu aşının yapılmasının faydası olacağı düşünülmektedir. 25 yaş üzerinde de 6 ay aralıkla 2 doz uygulaması tüm dünyada yaygınlaşacak olarak gözükmektedir” ifadelerine yer verdi.
Çoşkun, HPV aşısının kanser türlerine karşı koruyucu özellikte olduğunu söyleyerek, “Bu aşının özellikle 9-25 yaşları arasında uygulanması çok önemlidir. Tek doz uygulamanın yeterli gözükmesi bu yaş grubu için uygulama da büyük avantaj sağlamaktadır. Sigara ve benzeri risk faktörlerinden kaçınmanın yanında böyle bir aşının kullanıma girmesi kanserin en azından bazı türlerinin önlenmesi açısından umut vaat etmektedir” ifadelerini kullandı.
